Κέκος Μαχαιριώτης, ο γηραιότερος Πλοίαρχος ΕΝ

 

Σε ηλικία 81 ετών ο Πλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού Κέκος Μαρχαιριώτης, στεκόταν ακόμα όρθιος στην γέφυρα, ατάραχος στη μπουνάτσα και στην φουρτούνα. 

Το 1964 ο τότε Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας του απένειμε το χρυσό μετάλλιο του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου, για τις πολλαπλές και πολύτιμες υπηρεσίες που προσέφερε στη Ναυτιλία. Η απονομή είχε γίνει στην γέφυρα του πλοίο "Πολικός", του οποίο ο Μαχαιριώτης ήταν Πλοίαρχος μέχρι και το 1965 που τελικά απεχώρησε. Τον Αύγουστο του 1966, ο δημοσιογράφος Νάσος ΓΕΩΡΓΑΚΑΛΟΣ, λαμβάνει μια μοναδική συνέντευξη από τον γεροντότερο Πλοίαρχο στο σπίτι του στην οδό Νοταρά στον Πειραιά, ο οποίος είχε εξήντα χρόνια καταγεγραμμένη υπηρεσία στο Ν.Α.Τ.!

"Τα κατάφερε κι έμεινε έναν ακόμα χρόνο μετά την παρασημοφορία του. Και πέρυσι υποχώρησε στην πίεση των συγγενών του και άφησε για πάντα τη θάλασσα. Έγινε, από γενναίος θαλασσομάχος, ήρεμος απόμαχος του κύματος. Αισθανόταν όμως υπερήφανος γιατί κράτησε όρθιος στα πόδια του, όσο κανένας άλλος. Ήταν ο γεροντότερος καπετάνιος του Εμπορικού Ναυτικού. Δεν είχε νιώσει σωματική κόπωση, ούτε τις καιρικές επιδράσεις του υγρού στοιχείου. Κυβερνούσε ακόμη και στα ογδόντα ένα του χρόνια, κόντρα στους φοβερούς νοτιάδες. Και μόνο όταν βρέθηκε στην ξηρά, άρχισε να χάνει τα νερά του....και να ζαλίζεται!

Με δέχθηκε ένα απομεσήμερο στο σπίτι του στην οδό Νοταρά στον Πειραιά, βρέθηκα ανάμεσα σε βαλίτσες καλάθια και δέματα. Τον ρώτησα:

- Ταξίδι Καπετάνιε;

- Πηγαίνω στο Γύθειο με την οικογένειά μου. Είναι η πατρίδα μου. 

Ήξερε τον σκοπό της επισκέψεώς μου, από τηλεφωνική συνομιλία που είχε προηγηθεί. 

- Λοιπόν τι θέλετε να πούμε;

- Κάτι από τα εξήντα σας χρόνια στη θάλασσα

-  Αυτό δεν γίνεται μέσα σε λίγη ώρα...

Δεν είχε άδικο. Τον άφησα να στείλει την σκέψη του σ΄ οποιονδήποτε χρόνο της θαλασσινής του ζωής. Και θυμήθηκε φευγαλέα μερικά περιστατικά

Ναυτολογήθηκε πρώτα ως λογιστής. Και σε ηλικία 29 ετών έγινε Πλοίαρχος. Στην αρχή σε φορτηγά και κατόπιν σε επιβατηγά πλοία. Συνάντησε φοβερές φουρτούνες. Έπεσε και σε φωτιές. Με το φορτηγό "Ασπασία Σταυρούδη" τον Ιανουάριο του 1921, πενήντα μίλια νοτιοδυτικά της Ρόδου. Μετέφεραν πετρέλαιο σε δοχεία και η μία έκρηξη ακολούθησε την άλλη. Εγκατέλειψαν το πλοίο, μπήκαν στις βάρκες και σώθηκαν όλοι. Είχε κι άλλες περιπέτειες σε ξένες θάλασσες. Αλλά αποφεύγει να τις ιστορήσει. Τον συγκινούν περισσότερο οι αναμνήσεις από τα επιβατηγά ακτοπλοϊκά καράβια. Θυμήθηκε τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη όταν τον ταξίδεψε ως Πρωθυπουργό. Τον πήρε από την Αμφιλοχία και τον έφερε στον Πειραιά. Ήταν ομιλητικός και δεν διέκοψε ούτε και στην μεγάλη φουρτούνα που συνάντησαν. Με αφορμή τον Δηλιγιάννη, ο Καπετάν Κέκος, κάνει τις παρατηρήσεις του για τους πολιτικούς. Δεν ζαλίζονται οι περισσότεροι. Ταξίδεψε πολλούς, από τους παλαιούς και τους νέους. Τον Ελευθέριο και τον Σοφοκλή Βενιζέλο. Ο τελευταίος ήταν σωστός θαλασσόλυκος. Εκτός από αντοχή είχε και θάρρος. Πηγαίνοντας με τον "Πολικό" στην Κρήτη -Μάρτιος 1962- βρέθηκαν σε μεγάλη κακοκαιρία. Τα κύματα ορμητικά, έφθασαν μέχρι την γέφυρα κι έσπασαν τα τζάμια. Ο Σοφοκλής Βενιζέλος, έμεινε ατάραχος. Κι όταν έφθασε στη Μεγαλόνησο, έστειλε την επομένη, μια επιστολή στην Πλοιοκτήτρια εταιρία, στην οποία εξήρε την γενναιότητα του Καπετάνιου: "Η τόλμη του και η ψυχραιμία του μεθ΄ ής αντιμετώπισεν την πρωτοφανήν τρικυμίαν, είναι αξίαν παντός επαίνου".

 

Ο Σοφοκλής Βενιζέλος (αριστερά) χαιρετά τον Πλαστήρα. (Φωτογραφικό Αρχείο Μεγαλοκονόμου)

 

Ένα ακόμα περιστατικό έρχεται στη μνήμη του. Συνέβει το καλοκαίρι του 1903 έξω από την Ιθάκη. Ήταν πλοίαρχος του επιβατηγού "Εύβοια" του Τζων*. Μεταξύ των επιβατών και ο ξακουστός ληστής της εποχής Δελημάρης. Τον μετέφεραν πέντε χωροφύλακες στον Πειραιά. Άγριος στην φάτσα και στην ψυχή. Τον είχαν στο κατάστρωμα όλο το ταξίδι με χειροπέδες. Μόλις άρχιζε να νυχτώνει ακούστηκαν ξαφνικά δυνατές φωνές. "Άνθρωπος στην θάλασσα!" 

Διέταξα κι έκαναν "κράτει" οι μηχανές κι αμέσως τον πληροφόρησαν ότι ο άνθρωπος ήταν ο ληστής. Κατέβασαν βάρκες, έψαξαν, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το καράβι ξεκίνησε και συνέχισε το δρομολόγιό του. Ύστερα από πολλές μέρες έμαθαν ότι ο Δελημάρης ζούσε και βασίλευε. Κολύμπησε ο αθεόφοβος με χειροπέδες περί τα επτά μίλια, έφτασε στην ακτή, κι από εκεί ξαναπήρε τα βουνά!

Σεπτέμβριος 1902. Η συμμορία του ληστή Δελημάρη αρχίζει να εξαρθρώνεται. Ένα χρόνο άργότερα ο Δελημάρης θα δραπετεύσει, σύμφωνα με την διήγηση του Καπετάν Κέκου.

Η ωραιότερη εποχή για ταξίδια στις ελληνικές θάλασσες - τονίζει ο Καπετάν Κέκος - είναι η άνοιξη. Τον Απρίλιο και τον Μάιο, επικρατεί νηνεμία. Τον Αύγουστο εμφανίζονται τα μελτέμια. Υπάρχουν και τον Ιούνιο. Είναι τα λεγόμενα "κεράς-μελτέμ" εποχή κερασιών, όπως τα ονομάζουν οι Τούρκοι. Τον Αύγουστο όμως είναι τα ισχυρά. Ο αέρας φτάνει τα 8 μποφόρ αλλά τα πλοία δεν διατρέχουν κίνδυνο. Μόνο τα μικρά έχουν φόβο. Τα μελτέμια αρχίζουν με την ανατολή και σταματούν ευθύς μετά την δύση. Επηρεάζουν περισσότερο το Αιγαίο και λιγότερο τα άλλα πέλαγα. Τα καράβια ταξιδεύουν και όσοι ζαλίζονται υποφέρουν. Η συνταγή στην προκειμένη περίπτωση είναι το γεμάτο στομάχι και ο καθαρός αέρας. Στο θέμα αυτό ο Καπετάνιος κάνει μια αποκάλυψη:

- Όσοι φοβούνται ότι θα πνιγούν δεν ζαλίζονται!...

Και ανέφερε την περίπτωση μιας κοσμικής κυρίας των Αθηνών, η οποία ταξίδευε τελευταία με το πλοίο του, από Αλεξάνδρεια. Δύο ολόκληρες ημέρες δεν έφευγε από την γέφυρα. Φοβόταν να κατέβει στην καμπίνα της. Φώναζε, αγωνιούσε, αλλά δεν ζαλίστηκε, παρόλο το μεγάλο κούνημα του καραβιού. 

Ο Καπετάν Κέκος, έχει πολλά να πει από την πολύχρονη ζωή του στην θάλασσα. Τώρα ήρθε η στιγμή να ξεκινήσει από το σπίτι του. Θα ταξίδευε με το πλοίο της γραμμής για το Γύθειο...

Αυτή την φορά όμως όχι σαν Καπετάνιος. Επιβάτης θα ήταν ο γερο-θαλασσόλυκος!".

Ο Κέκος Μαχαιριώτης είχε γεννηθεί το 1883

*: Εννοεί τον Σκωτσέζο Επιχειρηματία του Πειραιά Τζων Μακ Δούαλ.